اسدالله (مفردات‌نهج‌البلاغه)اسداللّه یکی از مفردات نهج البلاغه، به معنای شیرِ خدا، کنایه از فرد بسیار نیرومند و شجاع می‌باشد که مراد از آن در این‌جا حضرت حمزه سیدالشهداء عموی نبی مکرم اسلام (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) است. ۱ - مصداقاسدالله حمزۀ سید الشهداء می‌باشد. و «اسد الاحلاف» ابوسفیان است. امام علی (صلوات‌اللّه‌علیه) به معاویه می‌نویسد: «و انّی یکون ذلک و منّا النبی و منکم المکذّب و منّا اسد اللّه و منکم اسد الاحلاف و منّا سیّد اشباب اهل الجنة و منکم صبیة النار و منّا خیر نساء العالمین و منکم حمالة الحطب...» ۲ - دیدگاه مورخینبهنظر ابن ابی الحدید مراد از «مکذّب» ابوسفیان است که ۲۱ سال رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) را تکذیب کرد. ابن میثم و محمد عبده گفته‌اند: آن ابوجهل است که از بنی امیّه بود، اسداللّه حمزه است که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) او را این لقب داد، اسد الاحلاف ابوسفیان است، که قبایل مشرک را هم‌پیمان کرده و در جنگ خندق به مدینه آورد چنان‌که محمد عبده گفته است، ابن ابی الحدید او را عتبة بن ربیعه می‌داند، راجع به «صبیة النار» باید دانست، رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلّم) بعد از جنگ بدر، خواست عقبة بن ابی معیط را که پیر شده بود بکشد، عقبه به امید آن که آن حضرت را به عطوفت درآورد و از قتلش بگذرد گفت: «من للصّبیة یا محمد؟» یعنی اگر مرا بکشی اطفالم را چه کسی تکفل خواهد کرد؟ حضرت فرمود: «النار» و در نقل ابن میثم فرمود: «و لک و لهم النار» به قولی منظور اولاد مروان بن حکم است که بعد از بلوغ، اهل آتش شدند؛ چراکه در آن وقت بچّه بودند. خیر النساء حضرت فاطمه (سلام‌اللّه‌علیها) و «حمالة الحطب» امّ جمیل دختر حرب عمّۀ معاویه و زن ابولهب است. خوانندگان را به مطالعه همۀ این نامه توصیه می‌کنیم؛ که مرحوم رضی فرموده: «و هو من محاسن الکتب.» ۳ - پانویس
۴ - منبع• قرشی بنابی، علی‌اکبر، مفردات نهج البلاغه، برگرفته از مقاله «اسدالله»، ص۴۶-۴۷. رده‌های این صفحه : اصحاب پیامبر | شهدای احد | شهدای صدر اسلام | عموهای پیامبر | مفردات نهج البلاغه | واژه شناسی واژگان نهج البلاغه
|